Dizel araca yanlışlıkla benzin konulursa ne olur?
Dizelli araca yanlışlıkla benzin konulursa
ne olur?
Eğer aracınızın deposuna yanlış yakıt doldurulduysa bilin ki bu durumla karşılaşan ilk sürücü siz değilsiniz. Bu olay tahmin edilenden çok daha sık olmaktadır. Eskiden karışıklık sadece normal ile süper, süper ile kurşunsuz veya oktanları farklı benzinler arasında olurken dizelli arabaların çoğalmasıyla motorin-benzin karışıklığı öne çıkmış ve giderek artmaktadır.
Yakın zamana kadar dizelli araba denilince, ekonomik ama motoru gürültülü, çabuk hızlanamayan, soğukta zor çalışan, yakıt alırken benzincide kamyonlarla birlikte sıraya girilen, hantal arabalar akla gelirdi. Ancak son 10-15 yılda sorunları giderilmiş, sessiz, atak, ekonomik ve küçük boyutta dizelli arabaların üretilmeleriyle, bu araçlar ailelerin (özellikle ikinci araba olarak), şirketlerin ve araba kiralayan kuruluşların gözdesi haline geldi ve ortalık bu arabalarla doldu.
Benzin istasyonlarında motorin ve benzin pompalan yan yana, aynı ebat, renk ve görünümde dururlar. Sadece üzerlerindeki yazılar ve hortumlarının ucundaki tabancaların boyutlan farklıdır. Bu durumda özellikle sürücülerin yakıtlarını kendilerinin doldurduğu ülkelerde, dizelli araca benzin, benzinli araca motorin veya benzinli araca uygun olmayan standartta benzin konulması her zaman mümkündür. Ne var ki tek olasılık bu değildir. Benzin istasyonlarındaki tankların tankerlerden yanlış dolduruldukları çok seyrek de olsa görülmüştür.
Benzinli bir araca dizel yakıtı motorinin konulması teorik olarak biraz zordur, çünkü pompa hortumunun ucundaki motorin tabancasının ağzı geniştir ve benzin deposuna uymaz. Kazara, bir şekilde motorin benzinli aracın deposuna konulsa bile sanılanın aksine çok zarar vermez. Birçok benzinli araba depolarında yüzde 10 motorin olduğunda bile çalışabilir, tabii vuruntuyu, egzozdaki siyah dumanı, yağ atmayı ve güç kaybım sorun etmezsek.
Motorin benzinden daha az uçucu olduğundan karbüratör bir noktadan sonra motorinle çalışmaz. Motor ne kadar sıcaksa motorini o kadar kolay yakabilir ancak enjektörlü yeni arabalarda her zaman sorun çıkabilir. Yanlış yakıt konulduğu hemen anlaşılır ve motor çalıştırılmazsa depoyu boşaltmak yeterlidir. Yanlışlıkla doldurulan motorinin miktarı deponun yüzde 4’ünden az ise depoyu ağzına kadar benzinle doldurup çalıştırmaya devam edilebilir. Motorin oranı çok ve motor bir müddet çalıştırılmışsa depoyu boşaltmanın yanında devreyi ve elemanlarını benzinle yıkamak gerekir.
Dizelli bir araca benzin konulması hem en çok rastlanan hem de onarımı en pahalıya mal olan durumdur. Düşük devirli dizel motorunun daha ziyade ağır vasıta ve trenlerde kullanıldığı zamanlardaki dizeller neredeyse yüzde 20’ye kadar oranda benzini tolere edebiliyordu, hatta soğuk bölgelerde dizel yakıtının akışkanlık ve yanma özelliklerini arttırmak için benzin ilave edildiği bile oluyordu. Gerçi günümüzde askeri amaçlı olarak, motorin ve benzinin her ikisiyle de çalışan dizeller de üretiliyor ama yeni binek otoların hassas dizellerine benzin karıştığında olayı hasarsız atlatmak mümkün değildir. Hasarın büyüklüğü motorun tipine ve benzin karışmış halde ne kadar çalıştırıldığına bağlıdır. Eğer motor hiç çalıştırılmamışsa depoyu boşaltıp, temizleyip, motorinle doldurmak yeterli olabilir.
Dizelde yakıt olarak kullanılan motorin yağlayıcı, benzin ise aynen tiner gibi çözücü özelliğe sahiptir. Motorin, dizeli hem yakıtı olarak çalıştırır hem de pompa, enjektör gibi çok hassas toleransla çalışan parçalarını yağlar. Bu işlemleri yapan motorinin yüzde 70’i tekrar depoya geri döner. Motorine benzin karıştığında, motor bir süre çalıştırılırsa, benzin çalışan parçalar üzerindeki yağları çözer, metal metale temas eden parçalar aşınır, aşıntılar geri dönen yakıtla depoya döner ve oradan tekrar sisteme dağılırlar, hassas parçalara zarar verirler, öyle yerlere ulaşabilirler ki motor sonunda enkaza dönüşebilir. Bazen arabayı çalıştırmamak bile hasarı önleyemez, hele benzinin içinde bir de su varsa durum daha da kötüleşir.
Benzin konulan dizelli arabanın deposunu ve tüm yakıt sistemini benzinin etkilerini tamamen yok edecek şekilde temizlemek zordur. Bir süre sonra pompa arızalan, aşınmalar ortaya çıkabilir. Anzalar epey bir zaman geçtikten sonra kendilerini gösterdiklerinden bu arabayı ikinci elden alanlar kısa bir süre sonra karşılaştıkları sorunların geçmişteki sebebini bilemezler. Daha hesaplı bir araba almayı umarken yenisinden bile daha çok para ödemek zorunda kalabilirler.